سلام دکتر

پيامد اين مساله علاوه برافزايش معضلات اجتماعي ناشي ازآن، مشكلاتي را براي خود شخص در پي خواهد داشت. مشكلاتي كه شايد زندگي مشترك وي را تحت تاثير قرار دهد. يكي از اين مشكلات مي‌تواند عدم باروري براي هميشه يا صرف هزينه‌هاي سنگين براي رسيدن به نتيجه باشد. تولد فرزند معلول نيز يكي ديگر از معضلات مادر شدن در سن بالاست.

اما جاي خوشبختي است كه بگوييم با پيشرفت‌هاي پزشكي كه در سال‌هاي اخير صورت گرفته بارداري در سنين بالاي 35 سال خيلي بي‌خطرتر از گذشته شده ولي با همه اينها پزشكان همچنان از بارداري در اين سنين به بارداري پر خطر ياد مي‌كنند.

متخصصان زنان معتقدند بهترين سن براي بچه‌دار شدن بين 25 تا 35 سال است چرا كه آمار‌ها نشان مي‌دهد عوارض حاملگي در اين سنين به كمترين ميزان خود مي‌رسد. در حالي كه حاملگي در سنين بالاي 35 سال داراي عوارض بسياري است كه مي‌تواند هم براي مادر و هم براي جنين مخاطراتي را به همراه داشته باشد.

افزايش ناهنجاري‌هاي كروموزومي: با افزايش سن مادر احتمال به دنيا آمدن بچه با نقص مادرزادي بالاتر مي‌رود و هر چه سن مادر از 35 سال بالاتر باشد اين احتمال افزايش مي‌يابد، تا جايي كه شانس متولد شدن بچه با نقص مادرزادي در زنان 40 سال به بالا يك نوزاد به ازاي 100 نوزاد متولد شده است. در حالي كه اين آمار در سنين زير 35 سال به ميزان چشمگيري كاهش مي‌يابد.

يكي از مهم‌ترين اين ناهنجاري‌هاي مادرزادي سندرم داون است كه عموم مردم آن را با نام منگوليسم مي‌شناسند.

افزايش ديابت يا قند حاملگي: يكي از مشكلاتي كه شايد براي اولين بار خود را در دوران بارداري نشان دهد ديابت است. اين مساله معمولا در حاملگي‌هاي سنين بالا، افراد چاق و كساني كه سابقه ديابت خانوادگي دارند بيشتر ديده مي‌شود. از آنجا كه ديابت حاملگي علاوه بر مادر براي جنين نيز مي‌تواند خطراتي را به دنبال داشته باشد مراجعه بموقع به پزشك، تحت نظر بودن و توجه به دستورات پزشك و داشتن رژيم غذايي مناسب مي‌تواند جلوي بسياري از عوارض احتمالي آن را بگيرد. اگرچه ديابت حاملگي تحمل اين دوران سخت را سخت‌تر مي‌كند، اما به هرحال بايد جدي گرفته شود.

فشار خون بالا: افزايش فشار خون ازجمله اختلالات شايع دوران بارداري است و بارداري در سنين بالا يكي از عوامل زمينه‌ساز براي ابتلا به فشار خون بارداري و عوارض آن است. اگر چه افزايش فشار خون در زنان جوان باردار هم وجود دارد ولي علت آن اغلب به دليل بيماري و اختلال در عملكرد سيستم بدن آنها است. معمولا افزايش فشار خون در حد ۹۰/۱۴۰ ميلي‌متر جيوه يا بيشتر حتي اگر يكي از اين 2 عدد افزايش يابد. خطرناك خواهد بود. در تعريف فشار خون بارداري بايد گفت چنانچه بعد از هفته بيستم بارداري افزايش فشار خون مشاهده شود، به آن افزايش فشار خون بارداري اطلاق مي‌شود و اگر افزايش فشار خون همراه با وجود پروتئين در ادرار در نيمه دوم بارداري اتفاق بيفتد به آن پره كلامپسي مي‌گويند كه يك اختلال پيچيده است. چنانچه مادري قبل از بارداري به فشار خون مبتلا بوده يا قبل از هفته بيستم بارداري به آن مبتلا شده باشد در واقع دچار اختلال فشار خون مزمن شده است.

افزايش فشار خون معمولا با علائمي مانند خستگي زودرس و تنگي نفس همراه است البته علائم در افراد مختلف، متفاوت است. افزايش بيش از حد وزن مادر، سردرد در ناحيه پشت سر، قرمزي ناگهاني پوست، تهوع و استفراغ در اواخر بارداري، تحريك‌پذيري زياد، عصبانيت و تورم يا ادم (تجمع مايعات)‌ در ناحيه دست و پا از ديگر علائم افزايش فشار خون است.

از مهم‌ترين عوارض فشار خون بالاي كنترل نشده در بارداري پارگي عروق مغزي، تشنج و كماست. در چنين شرايطي زن باردار اگر به موقع به بيمارستان مراجعه نكند دچار مشكلات زياد يا حتي مرگ خواهد شد.

از طرفي فشار خون بالا مي‌تواند باعث اختلال خونرساني به جفت ‌شود و در نتيجه اكسيژن كافي به جنين نرسيده و همين امكان اختلال رشد جنين، زايمان زودرس يا مرگ داخل رحمي جنين را در پي داشته باشد.

از ديگر عواقب فشار خون بالا احتمال زايمان زودرس از طريق سزارين است. از طرف ديگر زايمان زودرس براي جنين نيز مشكل‌آفرين است از مهم‌ترين عوارض جنيني مي‌توان به مشكلات ريوي در اثر تكامل ناكافي ريه اشاره كرد.

افزايش احتمال سقط: با وجود اين‌كه احتمال سقط در هر حاملگي 15 ـ 10 درصد است، اما اين آمار در بارداري‌هاي سن بالا به مراتب بيشتر مي‌شود. علاوه بر عواملي مانند ديابت بارداري و فشار خون حاملگي، قرار گرفتن جفت در پايين رحم يا به اصطلاح جفت سر راهي هم در سقط جنين نقش دارد.

جدا شدن زودرس جفت كه در نتيجه مشكلات عروقي يا سابقه جراحي‌هاي متعدد به وجود مي‌آيد نيز مي‌تواند به ختم حاملگي منجر شود. ناهنجاري‌هاي كروموزومي مانند سندروم داون كه در حاملگي در سنين بالا بيشتر ديده مي‌شود معمولا با سقط همراه است.

افزايش احتمال سزارين: حتما شما هم اين روزها از عوارض سزارين به دليل افزايش آمار آن خيلي شنيده‌ايد. آمارها نشان مي‌دهد اين نوع زايمان در بارداري‌هاي سن بالا شيوع زيادي دارد.

چرا كه با افزايش سن بارداري احتمال اين‌كه جنين در رحم مادر در وضعيت نامناسبي قرار گيرد بيشتر مي‌شود و همين شانس زايمان سزارين را افزايش مي‌دهد، از طرفي بافت عضلات لگن و دهانه رحم بخصوص در مادران مسن و بارداري‌هاي اول سفت‌تر است و همين‌طور تمايل اين مادران به زايمان سزارين به دليل عدم منع قانوني براي سزارين بيشتر است.

همه اين عوامل دست به دست هم مي‌دهند و زمينه را براي زايمان سزارين در اين مادران افزايش مي‌دهد.

افزايش سن و ناباروري: برخي از زنان به دلايل گوناگون بارداري خود را به تاخير مي‌اندازند و همين امر باعث بروز نازايي به دلايل مختلف در آنان مي‌شود. اگر سري به مراكز درمان ناباروري بزنيد مي‌بينيد اغلب اين بيماران از سن بالايي برخوردارند و يكي از مهم‌ترين دلايل ناباروري در اغلب آنها همين به تاخير انداختن بارداري است.

چرا كه پير شدن دستگاه توليدمثل، بخصوص تخمدان‌ها،‌ نقش عمده‌اي در ناباروري دارد. به علاوه افزايش سن، خطر سقط را هم افزايش مي‌دهد و البته بايد اضافه كرد شانس درمان موفقيت‌آميز نازايي با افزايش سن كاهش مي‌يابد.‌

مطالعات نشان مي‌دهند تخمك‌هاي زنان مسن قدرت باروري كمتري دارند و با افزايش سن شانس ابتلا به بعضي از بيماري‌ها كه سبب ناباروري مي‌شوند هم بيشتر است؛ بيماري‌هايي مانند عفونت‌هاي دستگاه تناسلي و در نتيجه احتمال صدمه خوردن تخمدان‌ها و لوله‌هاي رحمي با افزايش سن بيشتر مي‌شود.