شنوايي يکي از حواس ۵ گانه ماست که در زندگي روزمره براي به دست آوردن اطلاعات از آن استفاده مي‌کنيم و بسياري از مهارت‌هاي ما به شنوايي برمي‌گردد. در واقع قدرت شنوايي به قدري مهم است که توانايي گفتاري ما را مستقيما تحت‌تاثير قرار مي‌دهد و به همين دليل است که ناشنوايان که محرک‌هاي صوتي را از محيط دريافت نکرده‌اند، قدرت تکلم خود را نيز از دست مي‌دهند. اما به هر حال گوش هم مانند ساير اعضاي بدن در طول زمان پير مي‌شود و قدرت اوليه خود را از دست مي‌دهد. به اين حالت پيرگوشي گفته مي‌شود که مساوي با افت شنوايي فرد است. متاسفانه افراد مسن که دچار اختلال شنوايي شده‌اند ممکن است افسرده شده يا خود را از ارتباط با ديگران منزوي کنند تا از فهم نادرست عبارات گفته شده شرمنده نشوند. آنها ممکن است به برخي از خويشاوندان و آشنايان نيز لب زدن و سخن گفتن به صداي بلند را عمدي و به قصد آزار بدانند. بسيار ساده اتفاق مي‌افتد که فرد سالمندي به اشتباه حواس‌پرت، بي‌مسووليت و بي‌تفاوت به نظر آيد، در حالي که تنها مشکل شنوايي دارد و با مراجعه به پزشک به راحتي درمان خواهد شد.

پيرگوشي؛ مشکل عمده 40 درصد 65 ساله‌ها و مسن‌ترها

پيرگوشي درواقع کم‌شنوايي تدريجي است که اغلب سالمندان به آن مبتلا مي‌شوند اما به جرأت مي‌توان گفت که در حال حاضر سن ابتلا به آن کمتر شده است. طبق آمارها حدود ?? درصد افراد بالاي ?? سال دچار کم‌شنوايي مي‌شوند و تا سن ?? سالگي ?? درصد به اين عارضه مبتلا خواهند شد.

پيرگوشي ابتدا در فرکانس‌هاي بالا رخ مي‌دهد، به اين معنا که فرد مبتلا ممکن است صداي بلند يک ماشين سنگين را بشنود اما صداي زنگ تلفن را نشنود. به عبارتي افراد مبتلا صداهاي زير را نمي‌شنوند و به همين علت است که اکثر سالمندان در شنيدن صداي زنانه که زير است مشکل دارند. در چنين شرايطي فرد سالمند کلمات را مي‌شنود اما چون به درستي تشخيص نمي‌دهد نمي‌تواند آن را درک کند. بعضي از سالمندان نيز در کنار عارضه پيرگوشي دچار وزوز گوش مي‌شوند که همراه با افت شنوايي به وجود مي‌آيد به طوري که شنيدن، در سر و صداي پس‌زمينه براي فرد سالمند دشوار است و اغلب در مکان‌هاي شلوغ و پرسروصدا دچار اختلال شنوايي مي‌شود و به اصطلاح بد مي‌شنود.


علل و چگونگي بروز پيرگوشي

با بهبود وضعيت بهداشت و افزايش طول عمر افراد، دامنه بيماري‌هاي مربوط به سالمندان نيز روز به روز بيشتر مي‌شود و پيرگوشي يکي از همين عوارض است. در حقيقت اين عارضه آنچنان بر کيفيت زندگي سالمندان تاثير مي‌گذارد که در موارد زيادي دليل افسردگي، انزوا، ترس، اضطراب و عصبانيت آنهاست. اما به هر حال نمي‌توان اين موضوع را ناديده گرفت که پيرگوشي در سنين بالا براي همه پيش مي‌آيد و فقط شدت و ضعف آن متغير است. از طرفي چون اين عارضه در درازمدت روي مي‌دهد فرد متوجه آن نمي‌شود و وقتي مراجعه مي‌کند که نيمي ‌از شنوايي‌اش را از دست داده است.

اتفاقي که در پديده پيرگوشي مي‌افتد اين است که سلول‌هاي حلزوني گوش که وظيفه آنها گرفتن سيگنال‌هاي صوتي است، تحليل مي‌روند. گاهي علت اين امر افزايش سن است و گاهي علت ژنتيک دارد. البته کساني که در محيط‌هاي پرسروصدا و بدون حفاظت از گوش‌ها سال‌هاي متمادي کار مي‌کنند در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دارند و ممکن است قبل از رسيدن به دوران سالمندي به اين عارضه مبتلا شوند. همچنين با صنعتي شدن جوامع، آلودگي‌هاي صوتي افزايش يافته و صداي خودروها، هواپيماها، ابزارهاي مکانيکي، کارخانه‌ها و حتي موسيقي‌هاي بلند و گوشخراش به شدت شنوايي انسان را تحت تاثير قرار داده و به همين علت است که امروزه درصد بسيار بالايي از سالمندان از عارضه پيرگوشي رنج مي‌برند. در اين بين بعضي داروها نيز مي‌توانند اثرات سمي‌ روي گوش داشته باشند و به تخريب حلزون و عصب شنوايي منجر شوند که مهم‌ترين آنها مصرف بي‌رويه داروهاي مسکن و آنتي‌بيوتيک است. از طرفي بيماري‌هاي زمينه‌اي مانند ديابت و نارسايي‌هاي قلبي-عروقي نيز خطر ابتلا به پيرگوشي را در سالمندان افزايش مي‌دهند و به همين دليل است که همواره توصيه مي‌شود سالمندان هر 6 ماه يکبار به مراکز شنوايي سنجي مراجعه کنند و تحت تست‌هاي شنوايي سنجي قرار بگيرند تا در صورت نياز براي آنها سمعک تجويز شود.


سمعک مناسب چگونه انتخاب مي‌شود؟

اگر شما جزو سالمنداني هستيد که در شنوايي خود مشکلاتي داريد، پزشک شما ممکن است به شما سمعک را پيشنهاد کند. سمعک وسيله کوچکي است که روي گوش نصب مي‌شود و صداها را بلندتر مي‌کند. البته پيش از خريد سمعک شما بايد ارزيابي طبي کتبي مبني بر نداشتن نياز به ارزيابي پزشکي ديگر همراه خود داشته باشيد. انواع متفاوتي از سمعک در بازار وجود دارد. يک شنوايي‌سنج ميزان شنوايي شما را در کنار توان درک گفته‌ها و سهولت کاربرد دستگاه در نظر گرفته و آن گاه اقدام و طراحي ويژه‌اي را به شما پيشنهاد مي‌دهد و بهترين سمعک متناسب با نيازهاي شما را معرفي مي‌کند. در زمان خريد سمعک توجه داشته باشيد که در حال تهيه يک محصول و يک سرويس خدمات‌رساني هستيد. شما بايد دستورات مناسب براي به کارگيري آن را به کار ببريد و در مدت ضمانت، تعميرات لازمه را روي آن انجام دهيد. اطمينان حاصل کنيد که سمعک شما به طور کامل بر نيازهاي شما منطبق است. فراموش نکنيد گران‌قيمت‌ترين محصول ممکن است بهترين نوع آن براي شما نباشد در حالي که يک محصول ارزان‌تر مي‌تواند نيازهاي شما را دفع کند. آگاه باشيد که کاربرد بسياري از سمعک‌ها راحت نيست. انجام اين کار اغلب در اثر تمرين آسان‌تر مي‌شود. بنابراين سعي کنيد يک فروشنده سمعک بيابيد که مهارت کافي براي ياري‌رساني به شما در طول مدتي که در حال عادت کردن به سمعک جديدتان هستيد، داشته باشد.

منبع