همه ما درباره لوزه‌‌ها زياد شنيده‌ايم، ولي نمي‌دانيم لوزه‌‌ها چه وظايفي دارند يا گاهي به چه دليل بايد از بدن خارج شوند. لوزه‌‌ها دو توده گوشتي و بخشي از بافت لنفاوي به اندازه انگور هستند كه پشت ناحيه گلو قرار گرفته‌اند. اگر با دهان باز در آينه نگاه كنيد، لوزه‌ها را كه در دوطرف زبان كوچك قرار دارند، مي‌بينيد. آنها مانند ديگر اندام‌هاي سيستم لنفاوي به عنوان بخشي از سيستم ايمني از بدن در مقابل عفونت‌ها محافظت مي‌كنند.

 به نوعي لوزه‌‌ها در مبارزه با عفونت‌هاي حلقي و دستگاه تنفسي فوقاني موثرند، به طوري كه باكتري‌ها و ويروس‌هاي وارد شده به گلو را به دام مي‌اندازند و به منظور مبارزه با عفونت‌ها، آنتي‌بادي توليد مي‌كنند. لوزه‌‌ها در بلوغ به بزرگ‌ترين اندازه خود مي‌رسند و پس از آن رفته‌رفته كوچك مي‌شوند. در كودكان اندازه آن در حدود قطر گلوست و در صورت انسداد راه‌هاي  هوايي يا اختلال در بلع و غيره در صورت بزرگ شدن و التهاب بايد خارج شوند.

سلام دکتر

 


لوزه‌‌هاي سالم، صورتي كمرنگ بوده و نقاط سفيدرنگي روي آنها مشاهده مي‌شود. لوزه‌‌هاي عفوني بيشتر قرمز هستند و روي آنها نقاط چرك سبز يا زرد رنگ، زخم‌هاي خاكستري يا پوشش ضخيم سفيد مايل به خاكستري مشاهده مي‌شود. در سنين بالاتر، نامتقارن شدن لوزه‌‌ها نشانه ويروسي شدن آنها، تومورهاي لنفاوي يا سرطان سلول‌هاي فلس‌دار است. متخصصان گوش و حلق و بيني با محافظه‌كاري، برداشتن لوزه‌‌ها را توصيه مي‌كنند چون خارج كردن آنها برگشت ناپذير بوده و توان سيستم ايمني بدن را كم مي‌كند و تنها در صورتي عمل جراحي را توصيه مي‌كنند كه اين عفونت‌ها به طور مكرر اتفاق بيفتد.

لوزه‌‌هاي عفوني

با اين كه لوزه‌‌ها در زمان سالم بودن به نابودي عفونت‌ها كمك مي‌كنند، ولي گاهي بيشتر از اين كه مفيد باشند باعث مشكل مي‌شوند. اين مشكل زماني بروز مي‌كند كه لوزه‌‌ها ملتهب و عفوني مي‌شوند. اگر با يك چراغ‌قوه داخل گلوي كودك خود را نگاه كنيد ممكن است لوزه‌‌ها قرمز و ملتهب يا سطحي سفيد يا زرد رنگ داشته باشند. از علائم التهاب لوزه‌‌ها مي‌توان به گلودرد، درد و ناراحتي هنگام بلع غذا، تب، التهاب غدد لنفاوي گردن، سردرد، احساس سرما، تغيير صدا و گلودردي كه باگوش‌درد اشتباه مي‌شود، اشاره كرد؛ البته لوزه‌‌ها بزرگ و متورم در ميان بسياري از كودكان پديده شايعي است و امكان دارد سال‌ها ادامه يابد و شما به عنوان والدين كودك نبايد زود قضاوت كنيد. در صورت مشكوك بودن به عفونت، با پزشك مشورت كنيد. تا چه وقت لوزه‌‌ها بايد خارج شوند. پزشك با مشاهده يك يا چند علائم راي به برداشتن لوزه‌‌ها مي‌دهد: التهاب لوزه‌‌ها به طور دائمي يا گلودرد ميكروبي، لوزه‌‌هاي ملتهبي كه تنفس را دشوار كرده است و  دشواري در خوردن گوشت و غذاهاي جويدني.

خرخر كردن كه ممكن است به فعاليت‌هاي روزانه كودك تاثير بگذارد، توقف تنفسي بازدارنده هنگام خواب (كه كودك در زمان خواب به دليل لوزه‌‌هاي بزرگ حدود چند ثانيه دچار ايست تنفسي مي‌شود كه اين حالت معمولا انسداد راه‌هاي هوايي را در پي دارد.)

و پس از عمل ....

پس از عمل جراحي، در بيشتر موارد كودك حدود 5 تا 10 ساعت در بيمارستان مي‌ماند. با وجود اين،  كودكاني كه از لحاظ تنفسي دچار مشكل هستند و كمي خونريزي دارند بسرعت به اتاق عمل منتقل مي‌شوند. كودكان زير 3 سال و آنهايي كه دچار بيماري‌هاي مزمني چون اختلالات ناگهاني يا فلج مغزي هستند يك شب را براي معاينات بيشتر در بيمارستان مي‌مانند. پس از عمل، بهبود درد تنها يك هفته يا كمي بيشتر به طول مي‌انجامد. كودك شما به مدت چند روز پس از عمل احساس خستگي مي‌كند و انرژي زيادي از دست مي‌دهد و ممكن است شب‌ها بي‌قرار شود و خوب نخوابد، ولي تمام اين مشكلات پس از 3 تا 14 روز بهبود مي‌يابد. همچنين كودك شما ممكن است به خاطر مسكن‌هايي كه در  داروها وجود دارد چون قادر به خوردن غذاي زياد نيست، دچار يبوست شود.

رعايت برخي نكات پس از عمل

مايعات، مهم‌ترين غذايي است كه كودك در 3‌‌روز نخست پس از عمل بايد مصرف كند و همين مساله مي‌تواند تب و يبوست را كاهش دهد و بهبود را حاصل كند. بكوشيد در 2 روز اول، هر ساعت حدود 100 گرم يا 1/0 ليتر به كودك خود مايعات بدهيد. مايعات سبك، آبميوه، شربت و ژله، غذاهاي مناسبي هستند كه كودك مي‌تواند در طول اين مدت از آنها تغذيه كند. در اين ميان، غذاهاي نرم و مايعات خنك راحت‌تر بلعيده مي‌شوند. با بهبود اشتهاي كودكتان، او را تشويق به خوردن غذاهاي سفت‌تر كنيد. محدوديتي براي دادن غذا به كودك وجود ندارد و با اين كار آسيبي به گلوي او وارد نمي‌كنيد. بگذاريد كودك غذايي را كه مي‌خواهد انتخاب كند. تا زمان بهبود كامل نبايد از طريق ني غذا بخورد، چرا كه خطر خونريزي را افزايش مي‌دهد. كودك ممكن است پس از عمل در معده خود احساس ناراحتي كند، حالت تهوع و خستگي و بدخلقي داشته باشد، ولي پس از چند ساعت اين حالات بهبود مي‌يابد. حالت تهوع به دليل كدئين موجود در داروي مسكن است.

مشكلات پس از عمل

گوش درد و گلو درد از علائم شايع پس از برداشتن لوزه است. گوش درد به دليل اعصاب مشترك گوش و لوزه‌ است. در اين مواقع 4 تا 5 بار در روز به كودك داروي مسكن دهيد. هرگز براي تسكين درد از آسپرين و ايبوپروفن استفاده نكنيد، چون باعث افزايش خونريزي مي‌شود. مي‌توانيد براي راحتي بيشتر كودكتان، از كمپرس‌هاي خنك يا بسته‌هاي يخ روي گلوي او استفاده كنيد.

تب كردن مشكل ديگري است كه پس از عمل طبيعي است و امكان دارد درجه تب به 37 تا 38 درجه سانتي‌گراد نيز برسد. تب كودك مي‌تواند به دليل نخوردن مايعات كافي بيشتر هم باشد، بنابراين در صورت رسيدن تب به 39 درجه با پزشك مشورت كنيد.

تنفس سخت يكي ديگر از علائم طبيعي پس از عمل است و به دليل زخم‌هاي سفيد يا زردرنگي كه در محل عمل لوزه‌ به وجود مي‌آيد، ايجاد مي‌شود. اين وضعيت مي‌تواند با غرغره كردن آب نمك ملايم بهتر شود. زخم‌ها پس از 5 تا 10 روز بهبود مي‌يابند و مشكل تنفس كودك حل مي‌شود.

پس از مرخص شدن كودك، خونريزي از ناحيه دهان و بيني رخ نمي‌دهد، ولي والدين بايد شب اول پس از عمل، چندين بار وضعيت كودك را كنترل كنند و در صورت خونريزي او را به اورژانس ببرند. بهتر است كودك شما تا 48 ساعت پس از عمل جراحي در منزل استراحت كند. با بهتر شدن قواي بدني كودك، فعاليت او هم بيشتر مي‌شود.

تا 14 روز پس از عمل لوزه‌، ورزش‌هاي سخت توصيه نمي‌شود. پس از عمل جراحي ممكن است به دليل رعايت نكردن اصول تغذيه در دوران بهبود، فرد مجدد دچار عفونت شود. به همين دليل نيم ساعت پيش از غذا بايد از مسكن استفاده شود تا بلع كودك با درد همراه نباشد. بزاق دهان، حاوي آنتي‌بيوتيك‌هاي طبيعي است كه ناحيه عمل را تميز مي‌كند. جويدن و بلعيدن نوعي فيزيوتراپي براي گلو به حساب مي‌آيد. خوردن را با غذاهاي نرم و ملايم آغاز كنيد. از ادويه‌هاي تند، سركه يا مركبات تند و تيز استفاده نكنيد، ولي بيشتر از غذاهاي جويدني استفاده كنيد.
جويدن آدامس در بين وعده‌هاي غذايي بسيار مفيد است. سعي كنيد كودكتان را پس از عمل از جمعيت زياد يا افرادي كه سرماخورده‌اند و دچار هرگونه عفونتي هستند و نيز از محيط‌هاي حاوي دود سيگار و گرد و خاك دور نگه داريد.

منبع