کمر درد
كارهاي روزانه ما مي‌تواند روي ستون فقرات اثر منفي داشته باشد. يك كارگر در محل كار خود با انجام غلط حركات به ستون فقرات خود صدمه بزند. اين صدمه با يك حركت ناگهاني ايجاد شود مانند بلند كردن ناگهاني يك جسم سنگين از روي زمين يا مي‌تواند در اثر حركات غلط و با فشار كم روي ستون فقرات به مرور زمان ايجاد شود.
هميشه درد يك علامت خطر است و بايد به آن توجه كرد. درد ستون فقرات نشانه به ستوه آمدن ستون فقرات از كارهاي غلط شماست. اكنون بايد ياد بگيريم چگونه كارهاي روزانه خود را انجام دهيم تا كمترين فشار را به ستون فقرات وارد آوريم.
پرهيز از صدمات كمر با حركات مناسب
براي در امان بودن از صدمات كمر بايد خطرزايي هر فعاليت را با به‌كارگيري اصول ساده ذيل به حداقل رساند:
1 - هيچ‌گاه خميده راه نرويد. زماني كه ايستاده يا نشسته‌ايد، انحناي پايين كمر را به حالت طبيعي خود نگهداريد.
2 - براي بلند كردن اجسام يا برداشتن اجسام از روي زمين هرگز روي كمر خود خم نشويد بلكه زانوها را با خم كردن به بدن خود نزديك و آن را از زمين بلند كنيد. با اين كار مركز ثقل بدن از ناحيه كمر به آرنج انتقال مي‌يابد و با برداشتن جسم و نزديك كردن آن به بدن، كمترين فشار به ستون فقرات تحميل مي‌گردد.
3 - وقتي مي‌خواهيد باري را حمل كنيد، بار را به بدن خود نزديك كنيد. در صورتي كه مجبوريد باري را در يك سمت خود به وسيله دست حمل نماييد، سعي كنيد چرخش روي ستون فقرات ايجاد نكنيد.
4 - براي مدت طولاني در يك وضعيت ننشينيد. بخصوص براي رانندگان و كارمندان پشت ميزنشين بهتر است پس از مدتي كار كردن، 2 1 دقيقه راه بروند و دوباره به كار مشغول شوند. در هنگام نشستن سعي شود قوس كمر در حد مطلوب حفظ شود و از خم شدن روي فرمان اتومبيل يا ميز كار خودداري شود.
5 - به هنگام خواب حتي‌الامكان سعي شود از تشك‌هاي طبي مناسب براي خوابيدن استفاده گردد؛ به طوري كه كمر در حالت صاف باقي بماند.
6 - زماني كه مي‌خواهيد داخل خودرو قرار گيريد، ابتدا روي صندلي بنشينيد و سپس پاها را به داخل خودرو ببريد. صندلي خودرو را طوري تنظيم كنيد كه زانوها بالاتر از لگن قرار گيرند. فاصله صندلي طوري تنظيم شود كه زاويه آرنج در هنگام گرفتن فرمان كمي بيشتر از 90 درجه باشد.
هنگامي كه مجبوريد براي زمان طولاني رانندگي كنيد، بهتر است هر 2 ساعت يك بار توقف كرده و از اتومبيل پياده شده و چند قدمي راه برويد و حركات كششي انجام دهيد.
7 - براي قرار دادن اشيا در قفسه‌ها بهتر است كه اشياي سبك در قفسه‌هاي پايين و اشياي سنگين در قفسه‌هاي بالايي قرار گيرند تا فشار كمتري بر ناحيه كمر وارد شود. براي برداشتن اشياي سنگين از قفسه‌هاي بالا روي پنجه‌ها بلند نشويد، بلكه از يك چهارپايه استفاده كنيد.
8 - به هنگام ورزش كردن ابتدا از حركات كششي و گرم كردن بدن شروع نماييد و در نهايت ورزش‌هاي سنگين را انجام دهيد.
روش‌هاي درماني دردهاي ناحيه ستون‌‌فقرات
درمان دردهاي ستون فقرات شامل درمانهاي دارويي، درمانهاي فيزيكي و درمانهاي جراحي مي‌شود. درمانهاي دارويي شامل داروي اختصاصي براساس نوع بيماري و در صورت لزوم تجويز مسكن جهت درمان علامتي درد است. هدف اصلي در درمانهاي دارويي درمان علت بيماري است و چنانچه علت بيماري قابل درمان نبوده يا جزو علل مكانيكي كمر درد باشد دارو را مي‌توان به صورت مسكن تجويز نمود كه در چنين شرايطي استفاده از مسكن مي‌تواند به طور موقتي باشد و انجام روش‌هاي فيزيكي مانند فيزيوتراپي و تمرينات درماني حتما ضروري است. البته حركات ورزشي حتما بايد درمانهاي فيزيكي متنوع بعد از فاز حاد كمردرد باشد.
تنوع در درمان كمردرد
درمانهاي فيزيكي تنوع زيادي دارد و از قديمي‌ترين روش‌هاي درماني در كمردرد تا متدهاي جديد درماني در اين گروه جاي مي‌گيرد. برخي از روش‌هاي فيزيوتراپي در درمان كمردرد عبارتند از:
حرارت‌درماني: گرم كردن يا سرد كردن عضو دردناك جهت كنترل درد از ديرباز توسط شير استفاده مي‌شده. گرمادرماني امروزه به دو صورت سطحي (براي پوست) و عمقي (براي مفاصل يا عضلات) توسط دستگاه‌هاي پيشرفته فيزيوتراپي انجام مي‌شود.
الكتريسيته‌درماني: طول موج و فركانس‌هاي خاصي از جريان برق در كنترل درد، ترميم زخم، تقويت عضلات و بسياري موارد ديگر موثر است و امروزه دستگاه‌هاي پيشرفته الكتريكي به اين منظور طراحي شده است.
دردهاي ناحيه ستون فقرات معمولا با درمانهاي دارويي و فيزيكي بهبود مي يابند، ولي به عنوان آخرين راه مي توان از جراحي استفاده كرد
ليزردرماني: استفاده از ليزرهاي كم‌توان نظير ليزر آرگون هليم و ياقوت با هدف كاهش درد، افزايش روند ترميم زخم، كاهش التهاب و بسياري از موارد ديگر موثر بوده و امروزه توسط فيزيوتراپيست‌ها استفاده مي‌شود.
آب‌درماني: شامل يك سري حركات ورزشي داخل آب مي‌باشد و از آنجايي‌كه در اين وضعيت بيمار دردكمر را كمتر احساس مي‌كند بسيار مفيد است كه البته بعد از رفع فاز حاد كمردرد توصيه مي‌شود.
تمرينات ورزشي: يكي از مفيدترين روش‌هاي درماني درد است. ورزش‌درماني بايد توسط پزشك متخصص پس از معاينه بيمار و معين كردن علت درد بيمار تجويز شود. ورزش‌ها تنوع زيادي دارند و بسته به محل درد و علت درد و وضعيت ستون فقرات نوعي از ورزش قابل توصيه مي‌باشد.
درمانهاي ارتوپدي: درمانهاي ارتوپدي فني شامل يك سري ابزارهاي كمكي است كه توسط كارشناس ارتوپدي فني جهت بيمار ساخته مي‌شود، مانند كرست‌هاي ستون فقرات (كرست‌هاي كمر و گردن) كه به طور شايع استفاده مي‌شود. اين وسايل مي‌تواند به طور موقت در كاهش درد و اسپاسم عضلات مفيد باشند ولي استفاده طولاني‌مدت و مستمر آنها مضر است و سبب آتروقفي (لاغر شدن) عضلات حمايت‌كننده شده و پس از مدتي نتيجه معكوس مي‌دهد.
جراحي، ايستگاه آخر درمان
آخرين روش جهت كنترل درد ستون فقرات و آن هم در شرايط خاص جراحي است. امروزه در مورد ديسك كمري فقط در 15 5 درصد موارد جراحي توصيه مي‌شود و آن در صورتي است كه درد بيمار با استراحت كاهش نيابد و به دارو جواب ندهد يا بيماري فرد به طوري پيشرفت نمايد كه منجر به فلج اندام يا كاهش حس يا احتمال دفع و كنترل ادرار و مدفوع گردد. در مواردي مثل شكستگي يا چسبندگي مهره‌ها، وجود توده چركي در اطراف ستون فقرات يا وجود تومورهاي نخاع عمل جراحي توصيه مي‌شود و در غير اين موارد انجام جراحي در ستون فقرات قابل توصيه نمي‌باشد.
براي حفظ سلامت ستون فقرات بهترين راه، رعايت نكات گفته شده براي پيشگيري از ابتلا به كمردرد مي‌باشد ولي در صورت ابتلا به اين دردها سعي كنيد بهترين راه درماني را كه با شرايط شما سازگار است انتخاب كنيد تا در كمترين فرصت بهبود يابيد و دچار عوارض ناگوار نشويد.