رژيم غذايي براي كمخوني ناشي از فقر آهن
يكي از اختلالات شايع به خصوص در ميان خانمهاي جوان و كودكان در كشور ما كمخوني ناشي از فقر آهن است. اين كمخوني با دريافت مواد مغذي كافي براحتي قابل پيشگيري و درمان است اگر چه در بسياري موارد مصرف مكملهاي آهن نيز ضروري است.
جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهي، زرده تخممرغ، حبوباتي مثل لوبيا و عدس، دانههاي روغني، جوانه گندم و ماش، ميوههاي خشك مثل برگه زردآلو، كشمش، توت خشك و سبزيجاتي كه برگ تيره دارند مثل اسفناج خوراكيهايي هستند كه منابع غذايي خوبي براي مصرف آهن به شمار ميروند. نكته قابل توجه در مصرف مواد حاوي آهن، جذب آهن مورد نياز از طريق دستگاه گوارش است كه بيشتر مواقع به دليل اين كاهش جذب ديده شده است كه بسياري افراد حتي با مصرف مقادير مناسبي از اين مواد مغذي و آهندار دچار آنمي فقر آهن شدهاند. براي بالا بردن جذب آهن غذا توجه به چند نكته ضروري است؛
1 - شكل آهن موجود در غذاهاي حيواني مثل گوشت قرمز و گوشت ماهي و پرندگان به صورتي است كه بيشتر جذب ميشود؛ بنابراين تكيه بر غذاهاي گياهي مانند سبزيها و ميوهها براي جذب آهن راه به جايي نخواهد برد.
2 - مصرف ميوهها و سبزيجات حاوي ويتامينC مانند پرتقال، نارنگي، ليموترش، كيوي، گوجه فرنگي، فلفل سبز و دلمهاي باعث جذب بهتر آهن موجود در غذا ميشود. از اين گذشته ويتامينC ، آهن موجود در سبزيها و ميوهها را نيز قابل جذبتر ميكند؛ به همين سبب مصرف ميوهها و سبزيجات تازه همراه با غذاهاي حاوي آهن مفيد است. اسيد ماليك و اسيد تارتريك موجود در هويج، شلغم، كلم و كدو تنبل نيز به جذب بهتر آهن كمك ميكند.
3 - يكي از عادات بد غذايي مصرف چاي به طور همزمان يا بلافاصله پس از صرف غذاست كه سبب هدر رفتن حدود 50درصد از آهن غذا ميشود. بنابراين براي جذب بيشتر آهن موجود در غذايتان نيم تا يك ساعت پس از غذا چاي ننوشيد.
4 - يكي از نشانههاي كمخوني ناشي از فقر آهن مصرف مواد غيرخوراكي مثل يخ، خاك، زغال و غيره است كه حتما بايد اصلاح شوند و حذف اين خوراكيها در اين افراد براي بهبود فقر آهن ضروري است.
5 - مصرف مكملهاي آهن مثل قرص، كپسول و غيره بايد با معده خالي باشد تا جذب به حداكثر برسد و براي پيشگيري از عوارض گوارش ناشي از آن در شروع مصرف ابتدا به مقدار كم، مصرف دارو را شروع كنيد و بتدريج دوز آن را افزايش دهيد. بهتر است قرص آهن را شب قبل از خواب مصرف كنيد تا عوارض گوارشي آن كاهش يابد.