ميگرن دردسري آزاردهنده
سردرد مشكلي است كه بيشتر ما بارها با آن مواجه بوده‌ايم. طبق آمارهاي جهاني 90 درصد مردان و 95 درصد زنان حداقل يك نوبت سردرد را در طول زندگي خود تجربه مي‌كنند. علت به وجود آمدن سردرد متفاوت است، اما در سال‌هاي اخير با بروز سردرد، اطرافيان و خود بيمار بسرعت اسم ميگرن را بر سردرد خود مي‌گذارند و شروع به خود درماني مي‌كند فارغ از اين‌كه هر سردردي ميگرن نيست و سردرد بايد ويژگي‌هاي خاصي داشته باشد تا بتوان نام ميگرن بر آن نهاد.
در شناخت هر سردرد بايد به نوع و شدت آن، زمان، محل و مشكلات همراه سردرد و عواملي كه باعث ايجاد سردرد مي‌شوند و يا آن را شديدتر مي‌كنند توجه كرد. آن ميگرن در همه افراد به يك صورت خود را نشان نمي‌دهد. معمولا در ابتداي روز اتفاق مي‌افتد و بتدريج شدت مي‌يابد و در يك سمت سر و با نبض و ضربان احساس مي‌شود ومكان ان هر قسمتي از سر نظير پيشاني يا گيجگاهي يا پشت سر مي‌تواند باشد. مدت زمان سردرد ميگرني در افراد متفاوت است اما از 4 تا 72 ساعت طول مي‌كشد. اين نوع سردرد معمولا با تهوع و استفراغ همراه است. وجود نور در محيط اطراف و همچنين صدا سردرد را تشديد مي‌كند و فرد هنگام حمله ميگرني تمايل دارد در محيطي آرام و بدون نور قرار گيرد.
انواع سردرد ميگرني
دو نوع اصلي براي ميگرن در نظر مي‌گيرند: يكي سردرد ميگرني معمولي كه خصوصياتش گفته شد و نوع ديگر سردرد ميگرني كلاسيك است. در اين نوع درد ميگرني معمولا 10 تا 20 دقيقه پيش از احساس سردرد علائم ديگري شروع مي‌شوند و عمدتا شامل مشكلات در سيستم بينايي به صورت تاري ديد، دوبيني گذرا، جرقه‌هاي نوراني و لكه‌هاي تاريك در ميدان بينايي است. اختلال در گفتار، بي‌حسي و كرختي اندام‌ها، احاس بوي خاص، سرگيجه و احساس صدا در گوش از ديگر علائم اين مرحله است كه به آن پيش درآمد يا اورا گفته مي‌شود. علت اصلي سردرد ميگرني، انقباض موقت عروق مغزي است. اين تنگ شدن گذرا، بروز علائم مرحله اورا را موجب مي‌شود. به دنبال ان عروق سعي در جبران اين تنگي دارند و متسع مي‌شوند و علائم اصلي ميگرن را به صورت سردرد، تهوع و... به اين علت ايجاد مي‌شود.
سن شروع ميگرن در نوجواني و ابتداي جواني گزارش شده است كه با افزايش سن شدت بيماري كاهش پيدا مي‌كند و حتي ممكن است پس از 50 سالگي از بين برود. در زنان اين نوع سردرد به علت تاثيرات هورمون‌ها بيشتر ديده مي‌شود. ميزان ابتلا به ميگرن 10 درصد جمعيت كل جهان گزارش شده است در سردرد ميگرني كلاسيك كه علائم پيش درآمد دارد جنبه ارثي مطرح است و وجود اين نوع سردرد ميگرني در اعضاي خانواده درجه يك ميزان ابتلاي فرد را به سردرد ميگرني افزايش مي‌دهد. سردرد ميگرني در شهرنشين‌ها بيشتر از اهالي روستا ديده مي‌شود.
عوامل شروع‌كننده ميگرن
يكي از عوامل مهم در سردرد ميگرني، عامل هورموني است، لذا در خانم‌ها با مصرف قرص‌هاي ضد بارداري هورموني در زمان قاعدگي يا هنگام بارداري، سردرد ميگرني تشديد مي‌يابد كم‌خوابي، خستگي، استرس، ورزش‌هاي سنگين و ماندن طولاني مدت در معرض نور آفتاب يا هواي گرم نيز از عوامل شروع‌كننده سردرد ميگرني هستند. در بعضي افراد استرس زياد باعث شروع حمله ميگرني مي‌شود، اما در برخي پس از سپري كردن شرايط پر استرس چون امتحان، حمله ميگرني آغاز مي‌شود.
راه‌هاي درمان
افراد با سردردهاي ميگرني بايد تحت معاينه كامل پزشكي براي اطمينان از خوش خيم بودن بيماري قرار گيرند. در اين بيماران معاينه باليني تست‌هاي آزمايشگاهي سي‌تي اسكن وMRI طبيعي خواهد بود. سردردهاي خفيف معمولا نياز به درمان ندارند. در مواردي كه سردرد ميگرني فعاليت‌هاي روزانه فرد را مختل مي‌كند و براي فرد قابل تحمل نيست، مي‌توان از مسكن‌هاي معمولي استفاده كرد؛ اما نكته مهم اين است كه استفاده مكرر از مسكن‌ها و آرامش‌بخش‌ها به علت وابستگي جسمي كه ايجاد مي‌كند، بايد حتما با تجويز پزشك صورت گيرد. در موارد حملات بسيار شديد ميگرن از درمان‌هاي اختصاصي با نظر پزشك بايد استفاده كرد. امروزه درمان‌هاي جايگزيني چون ماساژدرماني، ريلكسيشن، بيوفيدبك و يوگا را نيز در درمان موثر دانسته‌اند.
اما مهم‌ترين مساله در درمان ميگرن، پيشگيري از بروز حمله ميگرني و جلوگيري از رويارويي با عوامل تشديدكننده آن است.
خوردن اين مواد ممنوع است ...
مواد غذايي يكي ديگر از عوامل مهم شروع كننده و تشديد كننده حمله ميگرني هستند. غذاهاي كنسرو شده به علت وجود گلوتامات كه يك اسيد آمينه است نبايد مصرف شوند چون سردرد ميگرني را تشديد مي‌كنند. از طرفي از خوردن پنيرهاي مانده و كهنه، ميوه‌ها و سبزيجات فاسد، آجيل، شكلات و كاكائو به علت وجود اسيد آمينه ديگري به نام امين بايد اجتناب كرد؛ زيرا اين امين رگ‌هاي مغزي را فعال مي‌كند. كافئين موجود در چاي و قهوه نيز از عوامل تشديدكننده ميگرن شناخته شده است. مركباتي چون ليمو، پرتقال و همچنين چون بادمجان و گوجه‌فرنگي نيز ممكن است تشديد كننده حمله ميگرني باشند. فلفل و ادويه نيز به علت تحريك سيستم بويايي، عاملي در جهت شروع يا تشديد ميگرن به‌شمار مي‌آيند.
بيماران ميگرني چه بخورند؟
از عوامل مهم در شروع ميگرن تنظيم قند خون است. اين بيماران بايد مواد غذايي با پروتئين و چربي كم استفاده كنندكه از اين دسته تخم‌مرغ گوشت گاو تازه، گوشت مرغ و بوقلمون را مي‌توان نام برد. از طرفي نان چاودار و خوردن حبوباتي چون لوبيا، عدس و نخود به اين بيماران توصيه مي‌شود و ميوه‌‌هايي چون سيب، گلابي، گيلاس و زردآلو از ميوه‌هاي مفيد در اين زمينه هستند.
پيشگيري از بروز حملات
ورزش‌هاي سبك و پرهيز از ورزش‌هاي سنگين در پيشگيري از حمله ميگرني مفيد است. همچنين استراحت و خواب كافي مي‌تواند بروز حمله ميگرني را كاهش دهد. محيط خانه و محل كار بايد هوايي سالم داشته باشد و نبايد از عطر و اسانس‌هاي تند و تحريك كننده براي خوشبو كردن محيط استفاده كرد. از عوامل شروع‌كننده حمله ميگرني تحريكات نوري است. در اين خصوص بايد نور محل زندگي و كار را تنظيم كنيد و هنگام استفاده از نمايشگر رايانه از حفاظ بهره بگيريد. رعايت فاصله 2 تا 3 متر و پرهيز از تماشاي طولاني‌مدت و افراطي تلويزيون در پيشگيري حملات ميگرني سردرد بسيار موثر است.
از عوامل مهم ديگر، جلوگيري از مصرف بيش از حد داروهاست. بنابراين اگر به ميگرن دچار هستيد لازم است هنگام مراجعه به پزشك به هر دليلي او را از حملات سردرد ميگرني خود مطلع كنيد تا داروهاي ايمن در اين خصوص براي شما تجويز كند علاوه بر اين پرهيز از غذاهاي مضر گفته شده يا اجتناب از موقعيت‌هاي استرس‌زا با يادگيري تكنيك‌هاي آرامش و پرهيز از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت طولاني و... است.